موکب کربلا فاطمة الزهراء یاسوج

مهم‏ترین و واجب‏ترین امور بعد از شناخت خدا و رسول او، شناخت ولىّ امر و صاحب الزمان(ع) است، زیرا که این امر، یکى از ارکان ایمان است و معرفت او، کلید تمام ابواب سعادت و رحمت است.

مکیال المکارم فى فوائد الدعاء للقائم” یکى از کتاب هاى ارزشمند شیعه، نوشته آیت‏اللّه‏ سیدمحمدتقى موسوى اصفهانى(۱۳۴۸ ـ ۱۳۰۱ق) است که به قصد اداء حق حضرت بقیة‏اللّه که حقش بر گردن ما افزون‏تر از همه مردم است، احسانش بیشتر و بهتر از همه شامل حال خلق مى‏شود و نعمت ها و منت ها بر ما دارد ـ به رشته تحریر درآمده است.

اصل کتاب به زبان عربى است و مؤلف در مقدمه مى‏نویسد:
“چون ما نمى‏توانیم حقوق آن حضرت را ادا نماییم و شکر وجود و فیوضاتش را آن طور که شایسته است، به جا آوریم بر ما واجب است آن مقدار از اداى حقوق آن حضرت را که از دستمان ساخته است، انجام دهیم. . . بهترین امور در زمان غیبت آن حضرت، انتظار فرج آن بزرگوار و دعا براى تعجیل فرج او و اهتمام به آنچه مایه خشنودى آن جناب و مقرب شدن در آستان اوست، مى‏باشد.”
درخواست معرفت امام عصر(ع) از خداوند عزّوجلّ
درخواست معرفت آن حضرت از خداوند – عزّوجلّ – از وظایف مهمّ ما مى‏باشد، زیرا که علم با آموزش و درس خواندن بسیار نیست، بلکه علم نورى است که خداوند در دل هرکس که بخواهد هدایتش کند، قرار مى‏دهد و هرکه را خداوند هدایت کند، هدایت یافته است.

و در کافى از ابوبصیر، از حضرت ابوعبداللَّه امام صادق(‏ع) آمده: درباره فرموده خداى – عزّوجلّ -: وَمَنْ یُؤْتَ الحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کَثِیراً؛و هرکس که حکمت به او داده شود، خیر بسیار به او داده شده، فرمود: یعنى طاعت خداوند و معرفت امام‏(ع).

و در همان کتاب از ابوبصیر آمده، که گفت: حضرت ابوجعفر باقر(ع) به من فرمود: آیا امام خود را شناخته‏اى؟ گوید: عرضه داشتم: آرى. به خدا سوگند! پیش از آن‏که از کوفه بیرون بیایم. فرمود: همین تو را کفایت مى‏کند.

و در همان منبع، در خبر صحیحى از حضرت ابوجعفر امام باقر(ع) آمده که فرمود: بلندى و رکن و کلید امر و درب اشیا و خشنودى خداى – تبارک و تعالى – بعد از معرفت او اطاعت امام است.
و از ابوخالد کابلى روایت آمده که گفت: از حضرت ابوجعفر امام باقر(ع) درباره فرموده خداى – عزّوجلّ – : فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالنُّورِ الِّذِی أَنْزَلْنا؛ پس به خداوند و رسول او و نورى که نازل کردیم، ایمان آورید. سؤال کردم. فرمود: اى ابوخالد! این نور به خدا سوگند! امامان از آل محمد(ص) تا روز قیامت مى‏باشند و آنان هستند به خدا سوگند! نور خداوند، که آن را نازل کرده و آنان هستند به خدا! نور خداوند در آسمان‏ها و در زمین. قسم به خدا، اى ابوخالد! همانا نور امام در دل‏هاى مؤمنین از خورشید تابان در روز روشن‏تر است و آنان به خدا سوگند! دل‏هاى مؤمنین را نورانى مى‏سازند و خداى – عزّوجلّ – نورشان را از هر کس بخواهد مى‏پوشاند، پس دل‏هاى چنین کسانى تاریک مى‏گردد، به خدا قسم، اى ابوخالد! هیچ بنده‏اى ما را دوست ندارد و از ما پیروى نکند، تا این‏که خداوند دلش را پاک گرداند و خداوند دل بنده‏اى را پاک نسازد، تا این‏که به ما تسلیم شود و با ما سازگار باشد، پس هرگاه با ما سازگار باشد، خداوند او را از سختى حساب به سلامت خواهد داشت و از هراس بزرگ روز قیامت ایمنش خواهد ساخت.
بیان و توضیح
پیش‏تر دانستى که مهم‏ترین و واجب‏ترین امور بعد از شناخت خدا و رسول او، شناختن ولىّ امر و صاحب الزمان است، زیرا که این امر، یکى از ارکان ایمان مى‏باشد.
و هرکس درحالى بمیرد که امام زمانش را نشناخته باشد، به مرگ جاهلیت مرده است و معرفت او، کلید تمام ابواب خیر و سعادت و رحمت مى‏باشد و خداوند بندگان خود را امر فرموده، که معرفت او را تحصیل نمایند و دعا ازجمله درهایى است که خداى تعالى فرمان داده که از آن‏ها وارد شوند، او فرموده است: أُدْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ؛ مرا بخوانید که شما را اجابت کنم. وَاسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ؛ و از فضل خداوند درخواست کنید.
و نیز فرموده: إِنَّکَ لا تَهْدِی مَنْ أَحْبَبْتَ وَلکِنَّ اللَّهَ یَهْدِی مَنْ یَشآءُ؛البته تو اى رسول ما! چنین نیست که هر کس را بخواهى، هدایت توانى کرد، بلکه خداوند هرکه را بخواهد، هدایت مى‏کند.
و در کافى به سند خود از محمد بن حکیم آورده که گفت: به حضرت ابى عبد اللَّه امام صادق(‏ع) عرضه داشتم: معرفت ساخته کیست؟ فرمود: از ساخته‏هاى خداوند است، بندگان را در آن ساخت، بهره‏اى نیست.

و آیات و روایاتى که بر این مطلب دلالت مى‏کند بسیار است، پس بر بندگان لازم است که از درگاه خداوند شناخت و معرفت امام زمانشان را به آنان روزى نماید و کامل گرداند.

و نیز مؤیّد و دلیل بر آنچه یاد کردیم، وارد شدن دعا براى این مطلب به طور خاصّ مى‏باشد، چنان‏که در امر آینده ان شاء اللَّه تعالى خواهد آمد.

و این منافات ندارد با آن‏که بنده، مختار و مأمور به کسب و تحصیل و مطالعه وسایل معرفت باشد، زیرا که این نظیر روزى است که بندگان امر شده‏اند، آن را طلب نمایند و نیز براى آن دعا کنند، ولى خداوند – جلّ شأنه – خود روزى دهنده است، چون سعى و کوشش وظیفه بنده است و به ثمر رساندن، برعهده خالق متعال مى‏باشد، خداوند – تبارک و تعالى – فرموده: وَالَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا؛ و آنان که در راه ما تلاش کنند، البته آنان را به راه‏هاى خویش هدایت مى‏نماییم.

همچنان که کِشت و آبیارى و مانند این‏ها وظیفه بندگان است، چون تحت قدرت و در اختیار آن‏ها مى‏باشد، و رویانیدن و پرورانیدن و از آفت‏ها دور نگهداشتن، تا آن‏که به نتیجه برسد و مقصود حاصل گردد، بر خداوند است، چون از قدرت بندگان بیرون است، ولى برعهده آن‏ها است که دعا کنند و درخواست نمایند که نتیجه مقصود به دست آید.

و همین‏طور شناخت و معرفت امام‏ وسایل و اسبابى دارد، که خداى تعالى آن‏ها را براى بندگانش فراهم ساخته و در توان آنان هست، مانند: دقّت کردن و بررسى معجزات و اخلاق آن حضرت‏ و مطالعه اخبار امامان پیشین در مورد او، ویژگى‏هاى او و طولانى شدن غیبتش و آنچه در فرمان غیبت او بر مؤمنین مى‏رسد و شؤونى که خداى تعالى به آن جناب اختصاص داده و دلایلى که بر او دلالت دارند و امور دیگر، که بر بندگان خدا لازم است با وسایل یاد شده و مانند این‏ها در تحصیل معرفت آن حضرت سعى کنند و همّت گمارند، ولى چون معرفت از ساخته‏هاى خداى – عزّوجلّ – است، به حکم عقل و نقل بر آنان واجب و مؤکّد است که دعا کنند و معرفتش را از درگاه خداوند تعالى مسألت نمایند، که آنچه خداوند از درهاى رحمت بر مردم بگشاید هیچ کس نتواند آن را بربندد و هر آنچه او ببندد، کسى را یاراى گشودنش نیست.

• شبستان